Έρευνα | Τερματοφύλακες: Χαρακτηριστικά και ιδιαιτερότητες

Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών (CIES)

ΕΡΕΥΝΑ
 (αφορά την 7ετία, 2009-2016)

Τα χαρακτηριστικά του Ευρωπαίου τερματοφύλακα

Οι τερματοφύλακες καταλαμβάνουν μία ιδιαίτερη θέση σε μία ποδοσφαιρική ομάδα. Με τα χαρακτηριστικά της θέσης του τερματοφύλακα ασχολήθηκε το Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών (CIES) του Νεσατέλ, στην Ελβετία.

Τα χαρακτηριστικά, που θα πρέπει να έχει ένας ποδοσφαιριστής για να αγωνιστεί στην θέση του τερματοφύλακα, είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που απαιτούνται για οποιαδήποτε άλλη θέση. Η έρευνα του CIES (αφορά την 7ετία, 2009-2016) το επιβεβαιώνει με τον καλύτερο τρόπο, αναλύοντας τα ρόστερ των ευρωπαϊκών ομάδων, αντλώντας τα χαρακτηριστικά των τερματοφυλάκων που ανήκουν σε αυτά. Το δείγμα αποτελείται από ποδοσφαιριστές που συμμετέχουν στα 31 κορυφαία πρωταθλήματα της Ευρώπης. Συνολικά, αποτελείται από 3.762 τερματοφύλακες και 28.199 ποδοσφαιριστές. Τα χαρακτηριστικά που αναλύονται για τους τερματοφύλακες είναι τα εξής: ύψος, ηλικία, μετακίνηση, σταθερότητα.

1. Ύψος
Ο μέσος όρος του ύψους των τερματοφυλάκων ανέρχεται στο 188 εκατοστά, ενώ των υπόλοιπων ποδοσφαιριστών στο 179 εκατοστά. Είναι δεδομένο, πως εάν συνεχιστεί αυτή η τάση, σε λίγα χρόνια θα βλέπουμε όλο και λιγότερους τερματοφύλακες κάτω από 190 εκατοστά.

Βέβαια, το ύψος των τερματοφυλάκων ποικίλει σημαντικά από πρωτάθλημα σε πρωτάθλημα. Στην Πρέμιερ Λίγκ ο ΜΟ βρίσκεται στα 191,2 εκατοστά, ενώ στο πρωτάθλημα του Ισραήλ είναι 186,5 εκατοστά. Σε Ligue 1 και La Liga ο μέσος όρος είναι 4-5 εκατοστά μικρότερος από αυτόν της Premier League.

2. Ηλικία
Η ηλικία είναι ακόμη ένα χαρακτηριστικό, που διαφοροποιεί τους τερματοφύλακες από τους υπόλοιπους ποδοσφαιριστές. Στις ομάδες μπορεί κανείς να συναντήσει πιο εύκολα νεαρό ποδοσφαιριστή στις υπόλοιπες 10 θέσεις, παρά κάτω από τα δοκάρια.

Αυτό το “χάσμα” οφείλεται στις διαφορετικές τόσο φυσικές απαιτήσεις της κάθε θέσης, όσο και στο ότι οι ομάδες εμπιστεύονται συνήθως κάποιον πιο έμπειρο ποδοσφαιριστή για τα γκολποστ. Η Κροατική Λίγκα έχει τον χαμηλότερο ΜΟ με 24,3 χρόνια. Ο υψηλότερος μέσος όρος ανήκει σε Αγγλία και Ιταλία με 29 και 29,1 χρόνια αντίστοιχα.

3. Μετακίνηση
Με τον όρο μετακίνηση εννοούμε τον εκπατρισμό των ποδοσφαιριστών των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων. Περίπου το 50% των ποδοσφαιριστών που αγωνίζονται στα 31 κορυφαία πρωταθλήματα της Ευρώπης εκπατρίζονται. Την ίδια ώρα, οι τερματοφύλακες εκπατρίζονται σε ποσοστό μόλις 26%.

Η Αγγλία, πάντως, πρωτοπορεί στην “εισαγωγή” τερματοφυλάκων με ποσοστό 62,1%. Δεύτερη ακολουθεί η Κύπρος με 56,1%, ενώ την 5αδα “κλείνουν” Πορτογαλία (49,4%), Σκωτία (47,0%) και Ιταλία (34,9%). Η Ελλάδα βρίσκεται 6η με 33,2%. Οι χώρες που “εισάγουν” τους λιγότερους τερματοφύλακες είναι η Σερβία, η Ουκρανία και η Κροατία με ποσοστά που κυμαίνονται από το 4,3%-11%.

4. Σταθερότητα
Σε σύγκριση με τους υπόλοιπους ποδοσφαιριστές οι τερματοφύλακες είναι περισσότερο… στάσιμοι σε μία ομάδα. Ένας τερματοφύλακας παραμένει στην ίδια ομάδα περίπου 2,63 χρόνια, την ώρα που ένας ποδοσφαιριστής άλλης θέσης παραμένει για 2 χρόνια.

Η… “κινητικότητα” των τερματοφυλάκων διαφέρει αρκετά ανά πρωτάθλημα. Στην Bundesliga οι τερματοφύλακες παραμένουν στις ομάδες τους περίπου 3,35 χρόνια, την ώρα που στην Σερβία παραμένουν για περίπου 1,90 χρόνια. Οι τερματοφύλακες του Ελληνικού πρωταθλήματος παραμένουν στους συλλόγους τους για 2,23 χρόνια.

Συμπέρασμα
Η παραπάνω έρευνα, επιβεβαίωσε την ιδιαιτερότητα της θέσης του τερματοφύλακα, ενώ ανέδειξε και τα χαρακτηριστικά που χρειάζονται προκειμένου να αγωνιστεί κανείς στην νευραλγική θέση του τερματοφύλακα. Σχετικά με το ύψος οι ομάδες είναι πολύ επιφυλακτικές στην προώθηση τερματοφυλάκων που είναι κάτω από 190 cm. Αυτό παρατηρείται περισσότερο τόσο στην Αγγλία, όσο και στην Γερμανία, που το μέσο ύψος των τερματοφυλάκων είναι πάνω από το 190 cm. Αναφορικά με την ηλικία, η έρευνα επιβεβαιώνει το ότι οι τερματοφύλακες που αγωνίζονται ως βασικοί είναι κατά πολύ μεγαλύτεροι από τους υπόλοιπους ποδοσφαιριστές.

Θα πρέπει να τονίσουμε, ότι η σημασία που δίνεται από τους συλλόγους στην εμπειρία των τερματοφυλάκων έχει ιδιαίτερη βαρύτητα στην Αγγλία και την Ιταλία, εκεί όπου ο μέσος όρος ηλικίας ανέρχεται στα 29 έτη. Όσο για την μετακίνηση, ενδεικτικό είναι, ότι το 50% των ποδοσφαιριστών εκπατρίζονται, την ώρα που στους τερματοφύλακες αυτό συμβαίνει σε ποσοστό, μόλις, 26%.

Κλείνοντας, η ανάλυση τονίζει την σταθερότητα που διακρίνει τους τερματοφύλακες, ως προς την παραμονή τους σε μια ομάδα. Ένας τερματοφύλακας παραμένει ομάδα για κάτι παραπάνω από 2,5 χρόνια, ενώ ένας άλλος ποδοσφαιριστής βρίσκεται σε μία ομάδα το πολύ για 2 χρόνια.

Επιμέλεια | Θανάσης Τσίγκας - Προπονητής τερματοφυλάκων Απόλλωνα Βουναρακίου